Κυριακή 1 Ιανουαρίου 2017

Ομάδα εμπειρογνωμόνων της Κομισιόν: Οι κοινωνικές επιχειρήσεις και η κοινωνική οικονομία προχωρούν



Σύνοψη
και Συστάσεις

Μια πρόσκληση για δράση από
την Ομάδα Εμπειρογνωμόνων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
για την Κοινωνική Επιχειρηματικότητα (GECES)

Οκτώβριος 2016

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις GECES, παρακαλούμε επικοινωνήστε με:
Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Γενική Διεύθυνση για την Εσωτερική Αγορά, Βιομηχανία, Επιχειρηματικότητα και ΜΜΕ
Μονάδα F.2: GROW-SOCIAL-ENTERPRISE@EC.EUROPA.EU
ιστοσελίδα GECES: http://ec.europa.eu/growth/sectors/social-economy/enterprises/expert-groups_en
Europe Direct είναι μια υπηρεσία που σας βοηθά να βρείτε απαντήσεις
στα ερωτήματά σας για την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Αριθμός δωρεάν τηλεφωνικής κλήσης (*):
00 800 6 7 8 9 10 11
(*) Οι πληροφορίες που δίνονται είναι δωρεάν, όπως και οι περισσότερες κλήσεις (αν και ορισμένοι φορείς, τηλεφωνικοί θάλαμοι ή ξενοδοχεία μπορεί να σας χρεώσουν).

ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΝΟΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ
Αυτό το έγγραφο έχει συνταχθεί για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ωστόσο, αντικατοπτρίζει τις απόψεις μόνο των συγγραφέων και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνη για οποιαδήποτε χρήση που μπορεί να γίνει των πληροφοριών που περιέχονται σε αυτό.
Ούτε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ούτε οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο που ενεργεί για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι υπεύθυνο για τη χρήση που μπορεί να γίνει των πληροφοριών που ακολουθούν. Η έκθεση αυτή δεν δεσμεύει την ευθύνη των Χρηματοπιστωτικών Ιδρυμάτων που αναφέρονται σ 'αυτό.
© Ευρωπαϊκή Ένωση, 2016
Επιτρέπεται η αναπαραγωγή με αναφορά της πηγής
Τυπώθηκε στο Βέλγιο, 2016
Ερμηνεία αρκτικόλεξων
COSME - Competitiveness of Enterprises and Small and Medium-sized Enterprises
Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα για τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις
EASI – Employment and Social Innovation
Απασχόληση και Κοινωνική Καινοτομία
Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης
EFSI – European Fund for Strategic Investments
Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων
ESIF – European Structural and Investment Fund
Ευρωπαϊκό Διαρθρωτικό και Επενδυτικό Ταμείο
G 20 – Group of the 20 Major economies
Η Ομάδα των 20 Μεγαλύτερων Οικονομιών
GECES - Groupe d'experts de la Commission sur l'entrepreneuriat social
Ομάδα Εμπειρογνωμόνων της Κομισιόν για την Κοινωνική Επιχειρηματικότητα
InnovFin – Support Financier pour les Innovateurs
Ευρωπαϊκή Χρηματοδοτική Υποστήριξη των Καινοτόμων
INTERREG – Interregional co-operation Programme
Πρόγραμμα Διαπεριφερειακής Συνεργασίας
OE CD – Organisation for Economic Cooperation and Development
Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης
SDG- Sustainable Development Goals
Βιώσιμοι Αναπτυξιακοί Στόχοι
UNRISD – Research Institute for Social Development
Ερευνητικό Ινστιτούτο για την Κοινωνική Ανάπτυξη





Top of Form


ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Η
κοινωνική οικονομία και οι κοινωνικές επιχειρήσεις αποτελούν έναν ριζικά νέο τρόπο επιχειρηματικής δραστηριότητας και, ως εκ τούτου, έχουν τη δυνατότητα να μετασχηματίσει ριζικά το κοινωνικο-οικονομικό τοπίο. Νέες τάσεις τα τελευταία χρόνια έχουν δει την εμφάνιση μιας συνεργατική, κυκλικής οικονομίας, η οποία με τη σειρά της έχει δημιουργήσει ευκαιρίες για την επέκταση των κοινωνικών επιχειρήσεων στην Ευρώπη. Η κοινωνική οικονομία και οι κοινωνικές επιχειρήσεις διαδραματίζουν ολοένα σημαντικότερο ρόλο, ο οποίος σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στην ικανότητά τους να αντιμετωπίζουν ορισμένες από τις σημαντικότερες προκλήσεις που βρίσκονται ενώπιον της Ευρώπης σήμερα, ιδιαίτερα της ανάγκης για προώθηση της βιώσιμης και κοινωνικά συνολικής οικονομικής ανάπτυξης και της δημιουργίας θέσεων εργασίας. Ταυτόχρονα διαχειρίζονται πιο συγκεκριμένους στόχους, όπως η κρίση των προσφύγων, η υποβάθμιση του περιβάλλοντος και η ανάγκη να προωθηθεί μεγαλύτερη ισότητα των φύλων.

Η έκθεση αυτή της Ομάδας Εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής για την Κοινωνική Επιχειρηματικότητα (GECES) αντιπροσωπεύει μια
πρόσκληση για δράση που απευθύνεται προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις οργανώσεις κοινωνικών επιχειρήσεων.

Τάσσεται υπέρ ενός Ευρωπαϊκού Σχεδίου Δράσης για την Κοινωνική Οικονομία και τις Κοινωνικές Επιχειρήσεις, οι οποίες θα δώσουν νέα δυναμική στην προώθηση ενός
ευνοϊκού περιβάλλοντος για τις κοινωνικές επιχειρήσεις και την κοινωνική οικονομία ώστε να ανθίσουν, αξιοποιώντας τις βασικές αξίες τους, όπως η δημοκρατική διακυβέρνηση, ο κοινωνικός αντίκτυπος, η καινοτομία, η επανεπένδυση του κέρδους ή την κεντρική θέση που δίδεται στον άνθρωπο στην οικονομία. Έτσι ενισχυμένες, οι κοινωνικές επιχειρήσεις και η κοινωνική οικονομία θα έχουν ακόμη μεγαλύτερο αντίκτυπο στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που επισημάνθηκαν παραπάνω και θα συμβάλουν στη δημιουργία μιας πιο κοινωνικά δίκαιη κοινωνία στην Ευρώπη.

Σύμφωνα με την εντολή που δόθηκε στην GECES, οι συστάσεις επικεντρώνονται κυρίως στις κοινωνικές επιχειρήσεις. Ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις, οι συστάσεις είναι σχετικές με τις οργανώσεις της κοινωνικής οικονομίας ευρύτερα.

Η έκθεση προτείνει
μια σειρά από βασικές συστάσεις για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής για την υποστήριξη της ανάπτυξης κοινωνικών επιχειρήσεων και της κοινωνικής οικονομίας ως κινητήριας δύναμης μιας αποτελεσματικής και χωρίς αποκλεισμούς οικονομικής ανάπτυξης. Η έκθεση διαρθρώνεται σύμφωνα με τέσσερις βασικές θεματικές περιοχές.

Η πρώτη από αυτές τις περιοχές εξετάζει τρόπους για αποτελεσματική
αύξηση της προβολή και της αναγνώρισης των κοινωνικών επιχειρήσεων, και της προώθησης μιας καλύτερης κατανόησης του τι σημαίνει κοινωνική επιχείρηση. Τρεις συστάσεις προτείνονται για το θέμα αυτό. Η πρώτη καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις οργανώσεις των κοινωνικών επιχειρήσεων να Top of Form
συγκεντρώσουν ισχυρότερη τεκμηρίωση για την προστιθέμενη αξία των κοινωνικών επιχειρήσεων και να τη διαδώσουν καλύτερα με δράσεις που περιλαμβάνουν τη συλλογή δεδομένων, την συν-δοαμόρφωση μιας πανευρωπαϊκής στρατηγικής επικοινωνίας, την συμμετοχή στη διαχείριση της τεχνογνωσίας και εργαλείων εκτίμησης των κοινωνικών επιπτώσεων, καθώς και την οικοδόμηση καλύτερης ικανότητας παρουσίασης της κοινωνικής αξίας που δημιουργείται από τις κοινωνικές επιχειρήσεις. Δεύτερον, για να γαλουχηθεί μια πιο δυναμική και συντονισμένη κοινωνική επιχειρηματική κοινότητα, η έκθεση συνιστά τη σφυρηλάτηση ποικίλων και χωρίς αποκλεισμούς αντιπροσωπευτικών δικτύων που καθιστούν δυνατό να επωφεληθούν από τις συνέργειες, κατά την προώθηση της αμοιβαίας μάθησης. Τα δίκτυα αυτά θα μπορούσαν να αντιπροσωπεύουν τις κοινωνικές επιχειρήσεις σε επίπεδο ΕΕ και να προωθούν μια κουλτούρα συν-δημιουργίας, όταν πρόκειται για πολιτική που στοχεύει την κοινωνική οικονομία και τις κοινωνικές επιχειρήσεις. Τέλος, για να υποστηριχθεί μια ισχυρότερη θέση για την κοινωνική επιχείρηση στη δημόσια πολιτική και για δράσεις σε όλα τα επίπεδα, η Επιτροπή, μαζί με τα κράτη μέλη και τις τοπικές και περιφερειακές αρχές τους, θα πρέπει να εντάξουν την κοινωνική οικονομία και τις κοινωνικές επιχειρήσεις σε όλες τις σχετικές πολιτικές, προγράμματα και πρακτικές. Στοχευμένες δράσεις προς την κατεύθυνση αυτή συνεπάγονται την υπαγωγή των κοινωνικών επιχειρήσεων ως επιλέξιμων φορέων σε όλα τα σχετικά Ευρωπαϊκά προγράμματα χρηματοδότησης, την προώθηση της συμμετοχής της κοινωνικής οικονομίας και των κοινωνικών επιχειρήσεων στα σχετικά Ευρωπαϊκά προγράμματα κινητικότητας, και προώθησης της αμοιβαίας μάθησης και της ανάπτυξης ικανοτήτων μεταξύ των περιφερειακών και τοπικών αρχών, έτσι ώστε να αναπτύσσονται ολοκληρωμένες στρατηγικές στήριξης.

Η δεύτερη θεματική περιοχή στην έκθεση ασχολείται με την
ανάπτυξη ενός ευρωπαϊκού οικονομικού περιβάλλοντος που επιτρέπει στην κοινωνική οικονομία και στις κοινωνικές επιχειρήσεις να έχουν πρόσβαση σε χρηματοδότηση. Συστάσεις στον τομέα αυτό καλύπτουν τις ανάγκες ανάπτυξης ικανοτήτων, τις ανάγκες χρηματοδότησης και τις ανάγκες σε υποδομές των κοινωνικών επιχειρήσεων. Συγκεκριμένα, συνιστάται η να παρέχονται αυξημένοι πόροι σε προγράμματα κατάρτισης, θερμοκοιτίδες και μεσάζοντες που παρέχουν κατάλληλη στήριξη της ανάπτυξης ικανοτήτων, βοηθώντας τις κοινωνικές επιχειρήσεις να χτίσουν τις διοικητικές δεξιότητές τους και να επιτύχουν οικονομική βιωσιμότητα. Ορισμένα συγκεκριμένα μέτρα για να εξασφαλισθεί περισσότερη χρηματοδότηση καλύτερα προσαρμοσμένη στις κοινωνικές επιχειρήσεις περιλαμβάνουν τη διεύρυνση της ευαισθητοποίησης της ευρύτερης κοινωνίας για τον τρόπο χρηματοδότησης των κοινωνικών επιχειρήσεων, την οικοδόμηση ικανοτήτων στο πλαίσιο της «επηρεαζόμενης κοινότητας», διευρύνοντας την καταλληλότητα των κοινωνικών επενδύσεων, την ελάφρυνση των ρυθμιστικών εμποδίων και τη χαρτογράφηση των υφιστάμενων φορολογικών κινήτρων που συνδέονται με επενδύσεις σε κοινωνικές επιχειρήσεις με σκοπό τη διάδοση των βέλτιστων πρακτικών. Η δημόσια χρηματοδότηση θα πρέπει να συνεχίσει να απευθύνεται σε κοινωνικές επιχειρήσεις και επίσης να χρησιμοποιείται για την κινητοποίηση ιδιωτικών κεφαλαίων, μέσω επενδύσεων για την αποφυγή του κινδύνου της χρηματοδότησης των κοινωνικών επιχειρήσεων, καθώς και με την εγκατάσταση κατάλληλων δομών διακυβέρνησης.

Για να διευκολυνθεί η ανάπτυξη ενός οικοσυστήματος μέσα στο οποίο οι κοινωνικές επιχειρήσεις μπορούν να ευδοκιμήσουν, μια σειρά από βασικές συστάσεις έχουν γίνει σε σχέση με το νομικό περιβάλλον και την παροχή
νομικών και κανονιστικών πλαισίων για την ενθάρρυνση της δημιουργίας και της ανάπτυξης της κοινωνικής οικονομίας και των κοινωνικών επιχειρήσεων. Εδώ, συνιστάται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει ένα ήπιο νομικό μέτρο για να βοηθήσει τα κράτη μέλη να σχεδιάζουν το κατάλληλο πλαίσιο για την υποστήριξη της κοινωνικής οικονομίας και των κοινωνικών επιχειρήσεων. Επιπλέον, θα πρέπει να ενθαρρύνονται διασυνοριακές δραστηριότητες για την ίδρυση αμοιβαίων οργανώσεων και συνεταιρισμών, ώστε να μπορέσουν να χρησιμοποιήσουν το πλήρες δυναμικό της Εσωτερικής Αγοράς για την επέκταση των δραστηριοτήτων τους. Η αγοραστική δύναμη των φορέων του δημοσίου θα πρέπει επίσης να χρησιμοποιεί με τον καλύτερο τρόπο τους νέους κανόνες για τις δημόσιες συμβάσεις και να ενσωματώνει κοινωνικές παραμέτρους στις διαδικασίες υποβολής προσφορών τους. Η τελική σύσταση της έκθεσης για τη βελτίωση του νομικού περιβάλλοντος, καλεί τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να αυξήσουν την ευαισθητοποίηση των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων και τις επιπτώσεις τους στις κοινωνικές επιχειρήσεις που παρέχουν υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος.

Το τελευταίο τμήμα της έκθεσης ασχολείται με τα μέτρα που προορίζονται να
βοηθήσουν την κοινωνική οικονομία και τις κοινωνικές επιχειρήσεις να φτάσουν τις δυνατότητές τους ως βασικές κινητήριες δυνάμεις της δίκαιης και κοινωνικά χωρίς αποκλεισμούς οικονομικής ανάπτυξης. Ο στόχος εδώ είναι να αυξηθεί η στήριξη της ΕΕ για τις κοινωνικές επιχειρήσεις στο πλαίσιο της διεθνούς ανάπτυξης, με σκοπό την επίτευξη των Στόχων της μετά το 2015 Αειφόρου Ανάπτυξης. Με αυτούς τους στόχους κατά νου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή / ΕΥΕΔ (Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης) θα μπορούσε να συμβάλλει, μέσω του επόμενου κύκλου των διεθνών αναπτυξιακών προγραμμάτων της, σε σημαντική αύξηση των πληροφοριών από διάφορες πηγές, για την κοινωνική οικονομία και τις κοινωνικές επιχειρήσεις. Επιπλέον, η Ε. Επιτροπή θα πρέπει να αναλάβει ηγετικό ρόλο στην ενθάρρυνση της παγκόσμιας συνεργασίας για την υποστήριξη κοινωνικών επιχειρήσεων δρώντας ως συντονιστής της αγοράς και με την ενθάρρυνση της ανταλλαγής γνώσεων. Επιπλέον, έχοντας εντοπίσει επικαλύψεις και κενά στη χρηματοδότηση, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η ΕΥΕΔ θα πρέπει να καθιερώσει εξειδικευμένη υποστήριξη σε όλες της τις υπάρχουσες και μελλοντικές πολιτικές και πρωτοβουλίες για την προώθηση της κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης, προκειμένου να οικοδομηθούν υποστηρικτικά οικοσυστήματα για τις κοινωνικές επιχειρήσεις.

Αυτές οι συστάσεις απευθύνονται στην
Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα κράτη μέλη της ΕΕ (συμπεριλαμβανομένων των τοπικών και περιφερειακών αρχών τους) και τις τρίτες χώρες, καθώς και στην κοινότητα των κοινωνικών επιχειρήσεων. Παρέχουν σαφείς οδηγίες για το πώς να αυξήσει την προβολή των κοινωνικών επιχειρήσεων και να τους παρέχουν πρόσβαση στη χρηματοδότηση που χρειάζονται για να ευδοκιμήσουν, ενώ ταυτόχρονα δημιουργούν ένα ευνοϊκό περιβάλλον στο οποίο η κοινωνική οικονομία και οι κοινωνικές επιχειρήσεις μπορούν να προχωρήσουν, με βάση τις βέλτιστες πρακτικές της ΕΕ και τη συσσωρευμένη εμπειρία των εκπροσώπων των κρατών μελών και των κοινωνικών επιχειρηματιών. Με την υιοθέτηση αυτής της συνολικής προσέγγισης, η έκθεση έχει ως στόχο να δημιουργήσει τις συνθήκες που απαιτούνται για να μπορέσουν η κοινωνική οικονομία και τις κοινωνικές επιχειρήσεις αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητές τους ως κινητήρια δύναμη της οικονομικής ανάπτυξης χωρίς αποκλεισμούς και πραγματικά αποτελεσματική κοινωνική ανάπτυξη στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο.

ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ


Η Γενική Έκθεση της GECES κάνει 13 συστάσεις για συγκεκριμένες δράσεις για την αντιμετώπιση των θεμάτων που σήμερα εμποδίζουν τις κοινωνικές επιχειρήσεις από το να εργάζονται στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους. Οι συστάσεις αυτές παρουσιάζονται παρακάτω.

Προς αυξημένη παρουσία, αναγνώριση και ταυτότητα

Σύσταση 1: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα Κράτη Μέλη και οι οργανώσεις κοινωνικών επιχειρήσεων θα συγκεντρώνουν πειστικότερα τεκμήρια για την προστιθέμενη αξία Top of Form
των κοινωνικών επιχειρήσεων και θα τα γνωστοποιούν καλύτερα. Οι δράσεις θα πρέπει να περιλαμβάνουν:
• Τη συλλογή συστηματικών δεδομένων και την προτεραιότητα στην έρευνα σχετικά με την οικονομική και κοινωνική σημασία, συμπεριλαμβανομένου του δυναμικού απασχόλησης, καθώς και τη δυναμική των κοινωνικών επιχειρήσεων (Κράτη Μέλη, Επιτροπή).
• Τη συν-δημιουργία μιας πανευρωπαϊκής στρατηγικής επικοινωνίας (Επιτροπή, από κοινού με τα κράτη μέλη και τις οργανώσεις των κοινωνικών επιχειρήσεων).
• Ανταλλαγή τεχνογνωσίας και εργαλείων για την κοινωνική προστιθέμενη αξία, συμπεριλαμβανομένων των εργαλείων για τη διαχείριση της κοινωνική επίπτωση
(Επιτροπή, τα κράτη μέλη, οργανώσεις των κοινωνικών επιχειρήσεων).
• Τη βελτίωση της ικανότητας να λογοδοτούν σχετικά με την κοινωνική αξία που παράγεται (οργανώσεις κοινωνικών επιχειρήσεων).

Σύσταση 2: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα Κράτη Μέλη, οι περιφερειακές και τοπικές αρχές και οι οργανώσεις των κοινωνικών επιχειρήσεων πρέπει να γαλουχήσει μια πιο θετική και συντονισμένη κοινωνική επιχειρηματική κοινότητα. Οι δράσεις θα πρέπει να περιλαμβάνουν:
• Ισχυροποίηση νόμιμων, ποικίλων και χωρίς αποκλεισμούς αντιπροσωπευτικών δικτύων που να επιτρέπουν συνέργειες, αμοιβαίας μάθησης και συντονισμού (οργανώσεις κοινωνικών επιχειρήσεων).
• Στήριξη της εκπροσώπησης της κοινότητας των κοινωνικών επιχειρήσεων στο επίπεδο της ΕΕ (Επιτροπή, από κοινού με τις οργανώσεις των κοινωνικών επιχειρήσεων και των Κρατών Μελών).
• Προώθηση μιας κουλτούρας για πολιτική συν-δημιουργίας με τις κοινωνικές επιχειρήσεις και των οργανώσεων εκπροσώπησής τους (Κράτη Μέλη).

Σύσταση 3: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα Κράτη Μέλη, καθώς και οι τοπικές και
περιφερειακές αρχές, θα πρέπει να εντάξουν τη διάσταση της κοινωνικής επιχείρησης σε σχετικές πολιτικές, προγράμματα και πρακτικές. Θα πρέπει να διαβουλεύονται και να εμπλέκουν τις κοινωνικές επιχειρήσεις όσο το δυνατόν περισσότερο στη δημιουργία νέων πολιτικών και δράσεων. Οι οργανώσεις των κοινωνικών επιχειρήσεων θα πρέπει να προωθούν ενεργά και να αξιοποιούν αυτές τις ευκαιρίες. Οι δράσεις θα πρέπει να περιλαμβάνουν:
• Θεώρηση των κοινωνικών επιχειρήσεων ως επιλέξιμων φορέων σε όλα τα σχετικά προγράμματα Ευρωπαϊκής χρηματοδότησης και προσθήκη της διάστασης της κοινωνικής επιχείρησης στην εφαρμογή και την παρακολούθηση των πρωτοβουλιών πολιτικής σε επίπεδο ΕΕ (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).
• Προώθηση της συμμετοχής των κοινωνικών επιχειρήσεων στα σχετικά Ευρωπαϊκά προγράμματα κινητικότητας (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).
 

Προώθηση της αμοιβαίας μάθησης και της ανάπτυξης ικανοτήτων μεταξύ των περιφερειακών / τοπικών αρχών, ώστε να αναπτυχθούν ολοκληρωμένες στρατηγικές υποστήριξης των κοινωνικών επιχειρήσεων (Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Κράτη Μέλη).
• Εφαρμογή κοινωνικών κριτηρίων στις διαδικασίες των δημοσίων συμβάσεων (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).
• Ένταξη μαθημάτων σχετικών με τις κοινωνικές επιχειρήσεις στα προγράμματα σπουδών από το δημοτικό μέχρι το πανεπιστημιακό επίπεδο και προώθηση των ευκαιριών σταδιοδρομίας σε κοινωνικές επιχειρήσεις από τις δημόσιες υπηρεσίες απασχόλησης και τις υπηρεσίες συμβουλευτικής σταδιοδρομίας (Κράτη Μέλη και τοπικές και περιφερειακές αρχές).
• Προώθηση της αμοιβαίας ανταλλαγής γνώσεων και επιχειρηματικών σχέσεων μεταξύ των παραδοσιακών επιχειρήσεων και κοινωνικών επιχειρήσεων (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Κράτη Μέλη, κοινωνικές επιχειρήσεις).

Βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση

Σύσταση 4: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα Κράτη Μέλη θα πρέπει να παρέχουν αυξημένους πόρους για προγράμματα κατάρτισης, θερμοκοιτίδες και ενδιαμέσους που παρέχουν κατάλληλη στήριξη της ανάπτυξης ικανοτήτων σε κοινωνικές επιχειρήσεις, που απαιτούνται για την απόκτηση διαχειριστικής κατάρτισης και την ενθάρρυνση της οικονομικής τους βιωσιμότητας. Οι δράσεις θα πρέπει να περιλαμβάνουν:
• Ενίσχυση της στήριξης σε ευρωπαϊκό επίπεδο για δίκτυα / πλατφόρμες που συνδέουν τα άτομα (συμπεριλαμβανομένων των συμβούλων και εθελοντών εμπειρογνωμόνων) με τις κοινωνικές επιχειρήσεις που χρειάζονται οικοδόμηση ικανοτήτων, και προγράμματα βραβείων για τις κοινωνικές επιχειρήσεις (Επιτροπή).
• Δημιουργία ενός παν-ευρωπαϊκού προγράμματος για επενδύσεις και χρηματοδότηση οικοδόμησης ικανοτήτων για να βοηθήσουν τις κοινωνικές επιχειρήσεις να επιτύχουν επενδυτική ετοιμότητα με τη χρηματοδότηση της στήριξης της ανάπτυξης ικανοτήτων από επιλεγμένους παρόχους υπηρεσιών (Επιτροπή).
• Χρηματοδότηση εξειδικευμένων εκκολαπτηρίων / επιταχυντών κοινωνικών επιχειρήσεων και διαμεσολαβητών που προσφέρουν κατάρτιση και δημιουργία ικανοτήτων στις κοινωνικές επιχειρήσεις (Κράτη Μέλη).
• Χρησιμοποιώντας ESIF (Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά Επενδυτικά Ταμεία) για χρηματοδότηση δραστηριοτήτων ανάπτυξης ικανοτήτων σε επίπεδο Κρατών Μελών (Κράτη Μέλη).

Σύσταση 5: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα Κράτη Μέλη και οργανώσεις από τη χρηματοδοτική κοινότητα των κοινωνικών επιχειρήσεων θα πρέπει να εφαρμόσουν συγκεκριμένα μέτρα για να αποδεσμεύσουν και να προσελκύσουν περισσότερη χρηματοδότηση που είναι καλύτερα προσαρμοσμένη στις κοινωνικές επιχειρήσεις. Οι δράσεις θα πρέπει να περιλαμβάνουν:
• Προώθηση, κατάρτιση, καθοδήγηση και οικοδόμηση ευαισθητοποίησης της ευρύτερης κοινότητας χρηματοδότησης (ιδιωτική και δημόσια) σχετικά με τον τρόπο χρηματοδότησης των κοινωνικών επιχειρήσεων (οι οργανώσεις από τη χρηματοδοτική κοινότητα κοινωνικών επιχειρήσεων για τη συγκέντρωση βέλτιστων πρακτικών και η Επιτροπή για τη διάδοση).

•  Η οικοδόμηση ικανοτήτων στο πλαίσιο της «επηρεαζόμενης κοινότητας» που κατανοεί και ενεργά χρηματοδοτεί κοινωνικές επιχειρήσεις, για να δοθεί η δυνατότητα στους στηριζόμενους στην κοινωνική οικονομία χρηματοδοτικούς διαμεσολαβητές να ανταποκριθούν στις ανάγκες των κοινωνικών επιχειρήσεων.
Ενίσχυση των κριτηρίων καταλληλότητας των επενδύσεων σε κοινωνικές επιχειρήσεις, αυξάνοντας έτσι τη ροή κεφαλαίων σε κοινωνικές επιχειρήσεις (Επιτροπή και Κράτη Μέλη).
• Αφαίρεση ή μετρίαση των κανονιστικών εμποδίων που αντιμετωπίζουν οι ιδιώτες χρηματοδότες κοινωνικών επιχειρήσεων και οι ίδιες οι κοινωνικές επιχειρήσεις (Επιτροπή).
Χαρτογράφηση των υφιστάμενων, διαφορετικών φορολογικών κινήτρων που σχετίζονται με τη χρηματοδότηση της κοινωνικής επιχείρησης, για τη διάδοση των βέλτιστων πρακτικών (Επιτροπή και Κράτη Μέλη).

Σύσταση 6:
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα Κράτη Μέλη θα πρέπει να εξακολουθήσουν να κατευθύνουν δημόσια χρηματοδότηση στις κοινωνικές επιχειρήσεις και να χρησιμοποιούν δημόσια χρηματοδότηση για την κινητοποίηση ιδιωτικών κεφαλαίων, μέσω επενδύσεων από χρηματοδότες απαλλαγμένων από κίνδυνο κοινωνικών επιχειρήσεων, όπως επίσης και με την εγκατάσταση κατάλληλων δομών διακυβέρνησης. Οι δράσεις θα πρέπει να περιλαμβάνουν:
Ευνοϊκά δημόσια οικονομικά μέσα (π.χ. Easi (Employment and Social Innovation – Απασχόληση και Κοινωνική Καινοτομία), EFSI (European Fund for Strategic Investments – Ευρωπαϊκό Ταμείο για Στρατηγικές Επενδύσεις), InnovFin (Support Financier Européen pour les Innovateurs – Ευρωπαϊκή Χρηματοδοτική Υποστήριξη των Καινοτόμων) στο πλαίσιο του Ορίζοντα 2020, COSME – Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα για τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις, και άλλων μέσων υπό ανάπτυξη) για την ενίσχυση του όγκου της χρηματοδότησης και τη βελτίωση της ποιότητας της χρηματοδότησης κοινωνικών επιχειρήσεων (Επιτροπή) και την επένδυση σε κοινωνικές επιχειρήσεις και εξειδικευμένους διαμεσολαβητές (Κράτη Μέλη ).
Προγραμματισμό των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων (ESIF) για τη βελτίωση της παροχής υπηρεσιών και επενδύσεων σε υψηλής ποιότητας κοινωνικές υποδομές. Τα ESIF θα πρέπει να έχουν ένα ρόλο
μετασχηματιστή και θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για να συμπληρώσουν – όχι να αντικαταστήσουν – τους εθνικούς προϋπολογισμούς των Κρατών Μελών (Επιτροπή και Κράτη Μέλη).
Σύσταση στα Κράτη Μέλη να προωθήσουν την κοινωνική επένδυση και συγκεκριμένα μέσω της δημόσιας χρηματοδότησης με συντονισμένο, ολιστικό τρόπο στους τομείς των κοινωνικών υπηρεσιών, της υγείας και της εκπαίδευσης.
Ανάπτυξη συμπληρωματικότητας μεταξύ της δημόσιας και ιδιωτικής χρηματοδότησης των κοινωνικών επιχειρήσεων μέσω της χρήσης υβριδικών μέσων (Επιτροπή και Κράτη Μέλη).
Εκπροσώπηση των βασικών ενδιαφερόμενων μερών από το οικοσύστημα των κοινωνικών επιχειρήσεων στη διακυβέρνηση συστημάτων που υποστηρίζονται από δημόσια χρηματοδότηση, όπως το EFSI, και ενσωμάτωση της χρήσης της
μέτρησης του αντικτύπου (Επιτροπή).

Βελτίωση του νομικού περιβάλλοντος 


Σύσταση 7: Η Επιτροπή θα πρέπει να προτείνει ένα ήπιο νομικό μέτρο το οποίο θα μπορούσε να βοηθήσει τα κράτη μέλη να σχεδιάσουν το κατάλληλο πλαίσιο για την υποστήριξη της άνθησης και της επέκτασης των κοινωνικών επιχειρήσεων. Οι δράσεις θα πρέπει να περιλαμβάνουν:
• Προετοιμασία μιας νομικής σύστασης, με την έννοια των Συνθηκών, που να καθορίζει τις ελάχιστες αρχές που να ενθαρρύνουν και υποστηρίζουν τα Κράτη Μέλη για την καθιέρωση ενός ειδικού εθνικού πλαισίου για την ανάπτυξη των κοινωνικών επιχειρήσεων (Επιτροπή).
• Παρακολούθηση των πολιτικών για τις κοινωνικές επιχειρήσεις στην άσκηση της Επιτροπής σχετικά με το Ευρωπαϊκό
Εξάμηνο, προκειμένου να παρακολουθήσει την εφαρμογή της παραπάνω νομικής σύστασης (Επιτροπή).

Σύσταση 8: Η Επιτροπή και τα Κράτη Μέλη θα πρέπει να ενθαρρύνουν τις διασυνοριακές δραστηριότητες για τα ταμεία αλληλασφάλισης και τους συνεταιρισμούς, ώστε να μπορέσουν να χρησιμοποιήσουν το πλήρες δυναμικό της Εσωτερικής Αγοράς, προκειμένου να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους. Οι δράσεις θα πρέπει να περιλαμβάνουν:
• Οικονομική στήριξη διασυνοριακών δραστηριοτήτων μέσω προγραμμάτων όπως το INTERREG (Επιτροπή).
• Συλλογή των βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά την παροχή κινήτρων για την τόνωση της ανάπτυξης τους στην εσωτερική Αγορά και ευρεία διάδοσή τους (Επιτροπή και Κράτη Μέλη). 


Σύσταση 9: Στις αγορές του δημοσίου θα πρέπει να γίνεται η καλύτερη δυνατή χρήση των νέων κανόνων δημοσίων συμβάσεων και να περιληφθούν κοινωνικές διαστάσεις, συμπεριλαμβανομένων των συμβάσεων αποκλειστικότητας για την κοινωνική και επαγγελματική ένταξη των ατόμων με αναπηρία και των μειονεκτούντων ατόμων (άρθ. 20), καθώς και υπηρεσιών υγείας, κοινωνικών και πολιτιστικών υπηρεσιών (art.77), στις διαγωνιστικές διαδικασίες. Οι δράσεις θα πρέπει να περιλαμβάνουν:
• Ενημέρωση του οδηγού "Αγοράζοντας Κοινωνικά” της Επιτροπής, που δημοσιεύθηκε το 2011 και παρακολούθηση των βέλτιστων πρακτικών (Επιτροπή).
• Ανάπτυξη εξειδικευμένων προγραμμάτων οικοδόμησης ικανοτήτων και εκστρατείες επικοινωνίας (Επιτροπή και Κράτη Μέλη).
• Πραγματοποίηση / ανάπτυξη της ειδικής κατάρτισης των Ευρωπαίων δημοσίων υπαλλήλων, με στόχο να λαμβάνουν κοινωνικές πτυχές υπόψη κατά τη σύνταξη της συγγραφής υποχρεώσεων διαγωνισμών (Επιτροπή).
• Δημιουργία δικτύων για την τόνωση της δέσμευσης των διαφόρων ενδιαφερόμενων μερών σε αυτή τη διαδικασία
(Κράτη Μέλη, αναθέτουσες αρχές, οργανώσεις των κοινωνικών επιχειρήσεων). 


Σύσταση 10: Η Επιτροπή και τα Κράτη Μέλη θα πρέπει να αυξήσουν την ευαισθητοποίηση για τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων και τις επιπτώσεις τους στις κοινωνικές επιχειρήσεις που παρέχουν SGEI (Services of general economic interest – Υπηρεσίες Γενικού Οικονομικού Συμφέροντος). Οι δράσεις θα πρέπει να περιλαμβάνουν: 

Προετοιμασία ή, κατά περίπτωση, ενημέρωση των κατευθυντήριων γραμμών, ιδιαίτερα του οδηγού για την εφαρμογή των κανόνων της ΕΕ σχετικά με τις υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος από το 2013 (Επιτροπή και Κράτη Μέλη). 
 • Δρομολόγηση περαιτέρω κατάρτισης για το πώς να εφαρμόζονται οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις (Επιτροπή και Κράτη Μέλη).

Οδηγώντας τη διεθνή ανάπτυξη και μεγέθυνση

Σύσταση 11:
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή / EEAS (European External Action Service Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης) θα πρέπει να συμβάλει, μέσω του επόμενου κύκλου των διεθνών αναπτυξιακών προγραμμάτων της, σε μια σημαντική και συνεχιζόμενη αύξηση των πληροφοριών ανοικτού κώδικα, για την κοινωνική οικονομία και τις κοινωνικές επιχειρήσεις, και την υποστήριξη οικοσυστημάτων σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι δράσεις θα πρέπει να περιλαμβάνουν:
• Δρομολόγηση μιας σημαντικής διαρκούς ερευνητικής πρωτοβουλίας μαζί με άλλους ενδιαφερόμενους χορηγούς και οι συνεργάτες, όπως τον ΟΟΣΑ και τα μέλη της Επιτροπής Αναπτυξιακής Βοήθειας του, την UNRISD (United Nations Research Institute For Social Development - Ερευνητικό Ινστιτούτο για την Κοινωνική Ανάπτυξη των Ηνωμένων Εθνών), την Παγκόσμια Τράπεζα, τους εθνικούς αναπτυξιακούς οργανισμούς της ΕΕ και άλλους δημόσιους και ιδιώτες χορηγούς.
• Διάθεση ειδικού προϋπολογισμού για την αξιολόγηση των επιπτώσεων νέων προγραμμάτων στήριξης της κοινωνικής οικονομίας και των κοινωνικών επιχειρήσεων για να γεφυρωθεί η έλλειψη ισχυρής και σαφούς τεκμηρίωσης
σχετικά με τον αντίκτυπο αυτής της επιχείρησης υποστήριξης για SDGs(Sustainable Development Goals – Βιώσιμοι Αναπτυξιακοί Στόχοι). Αυτή η δράση θα πρέπει επίσης να αναληφθεί από τα κράτη μέλη.


Σύσταση 12: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να αναλάβει ηγετικό ρόλο στην προώθηση της παγκόσμιας συνεργασίας για την υποστήριξη της κοινωνικής οικονομίας και των κοινωνικών επιχειρήσεων δρώντας ως ηγέτης της αγοράς και αξιοποιώντας την ανταλλαγή γνώσεων. Οι δράσεις θα πρέπει να περιλαμβάνουν:
• Ανάληψη, το 2017, μιας διαδικασίας εσωτερικής μάθησης, συντονισμού και συνεργασίας μεταξύ των διαφόρων υπηρεσιών της Επιτροπής και της EEAS, των οποίων το έργο σχετίζεται με την ανάπτυξη των υποδομών και τη στήριξη της κοινωνικής οικονομίας και των κοινωνικών επιχειρήσεων.
• Έναρξη από το 2017, πρωτοβουλίας για μια σειρά τακτικών ανταλλαγών και προσανατολισμένων στη δράση συναντήσεων με άλλους παγκόσμιους χορηγούς και επενδυτές (ιδιωτικούς και δημόσιους) που δραστηριοποιούνται σε διακρατική βάση για την υποστήριξη της κοινωνικής οικονομίας και των κοινωνικών επιχειρήσεων (ανεξαρτήτως τοπικής ονομασίας).
Τοποθέτηση του θέματος, μαζί με τη Γερμανική Κυβέρνηση, η οποία κατέχει την Προεδρία του G20 από το φθινόπωρο του 2016, για την προώθηση συγκεκριμένων πολιτικών για την υποστήριξη επιχειρήσεων / δραστηριοτήτων χωρίς αποκλεισμούς και κοινωνικών επιχειρήσεων (όπως συζητήθηκε στο G20 Πλαίσιο Επιχειρήσεων χωρίς Αποκλεισμούς) για να αντικατοπτρίζουν καλύτερα τις διαφορές στο φάσμα των αξιών, των αρχών και στο λόγο ύπαρξης μεταξύ των οργανώσεων αυτών.

Σύσταση 13: Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η EEAS θα πρέπει να εντάξει στο κύριο έργο της ειδική υποστήριξη σε όλες τις υπάρχουσες και μελλοντικές πολιτικές και πρωτοβουλίες και στις διεθνείς διαπραγματεύσεις για την προώθηση της κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης (συνεργασία και ανάπτυξη, εξωτερική πολιτική, εμπορική πολιτική, πολιτική γειτονίας κλπ.) και να ενσωματώσουν τις κοινωνικές επιχειρήσεις και την κοινωνική οικονομία γενικότερα ευρύτερα στην στρατηγική σκέψη, προκειμένου να οικοδομηθούν υποστηρικτικά οικοσυστήματα, όπως φαίνεται από τους πυλώνες της SBI. Οι δράσεις θα πρέπει να περιλαμβάνουν:
• Προσδιορισμό, στον επόμενο κύκλο προγραμματισμού, συγκεκριμένου κονδυλίου αφιερωμένου στην άμεση και έμμεση χρηματοδότηση των οργανώσεων της κοινωνικής οικονομίας, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών επιχειρήσεων, σε τρίτες χώρες, μαζί με τις κυβερνήσεις και υποστήριξη και των οργανώσεων κοινωνικής χρηματοδότησης. Ξεκινώντας από σταθερές συνεργασίες με άλλους παγκόσμιους εταίρους, να
επιτύχουν μόχλευση χρηματοδότησης της ΕΕ και να ενισχύσουν τα αποτελέσματα των αντίστοιχων προγραμμάτων.
• Αύξηση της ευαισθητοποίησης, ιδίως με τις κυβερνήσεις τρίτων χωρών, σχετικά με τον ρόλο που η κοινωνική οικονομία και οι κοινωνικές επιχειρήσεις παίζουν στην επίτευξη των SDGs, καθώς και για τις δυνατότητες Βορρά-Νότου, Νότου-Βορρά ή Νότου-Νότου ανταλλαγής μάθησης, καινοτομίας και συνεργασίας, παρέχοντας περιπτώσεις επιτυχούς αναπαραγωγής των καινοτόμων λύσεων κοινωνικής οικονομίας και κοινωνικών επιχειρήσεων, καθώς και τις επιπτώσεις τους.
• Ενσωμάτωση της κοινωνικής οικονομίας και των κοινωνικών επιχειρήσεων στην αναθεωρημένη Συναίνεση για την Ανάπτυξη της Ευρώπης και τη φωνή της Ευρώπης στις διεθνείς διαπραγματεύσεις, εμπορικές συμφωνίες και στα Ηνωμένα Έθνη.
• Διοργάνωση δημόσιων εκδηλώσεων για να συνδεθούν οι κοινωνικές επιχειρήσεις με το διεθνές χρηματοοικονομικό οικοσύστημα και να διευκολυνθούν μεγάλες επενδύσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες, καθώς και να συμμετάσχουν άλλες οργανώσεις της κοινωνικής οικονομίας στον καθορισμό χρηματοδοτικών μέσων για την κάλυψη των αναγκών τους.



Μετάφραση Κ. Παπαγεωργίου